Mevr. Drs. C.C.P. Akkermans, psycholoog NIP
Wat is rouw?
Onder rouwreacties verstaat men de prijs die men betaalt voor de band die men met een significante andere is aangegaan (Bout, Boelen & Keijser, (1998/2001). In de literatuur is er een discussie gaande over welke rouwreacties universeel zijn (Bout, Boelen & Keijser, (1998/2001). Er zijn verschillende theorieën en fasemodellen ontwikkeld om een handvat te bieden voor de dominante stroming, namelijk het verlies moet ‘doorgewerkt’ of ‘verwerkt’ worden. Een bekend voorbeeld is het ‘fase’ of ‘stadium’ model door Bowlby (1961) waarin gesuggereerd wordt dat rouw te voorspellen is en zich volgens een vast patroon afspeelt. Echter, er treedt na het verlies van een dierbare een variëteit aan reacties op, waardoor er niet gesproken kan worden van fasen of stadia.
Kortom, rouwreacties zijn voor ieder individu uniek en zijn niet tijd gebonden. Om deze reden is er een achttal bijeenkomsten ontwikkelt om ´verborgen rouw/gecompliceerde rouw’ aandacht te bieden. Er is een feitelijke vragenlijst opgesteld, die vertrouwt op het beoordelingsvermogen van het individu in rouw. Ervaren zij problemen binnen het proces is het de keuze aan deze personen om dit aan te geven. Zo worden er geen geforceerde behandelingen op gelegd, die volgens vast protocol dienen te lopen. Deze bijeenkomsten zijn een aanvulling, verrijking en toevoeging op de huidige behandelmogelijkheden.
Echter, kan deze workshop bijdragen aan het voorkomen van latere rouwreacties en daarmee ook kosten besparen. Daarbij kan gedacht worden aan ontkende rouw, chronische rouw, getraumatiseerde rouw, uitgestelde rouw, gesomatiseerde rouw en systeemgeblokkeerde rouw.
Uit recente studies blijken interventies voor gecompliceerde rouw relatief effectief te zijn in vergelijking met traditionele behandelingen, zoals inter-persoonlijke (Shear, Frank, Houch & Reynolds, 2005) en ondersteunende psychotherapie (Boelen, de Keijser, Van den Hout & van den Bout, 2007). Daarbij is het van belang om te noemen dat vooral de interventies die rekening houden met de behoeftes van de cliënt, als meer effectief worden beschouwd. Zo blijkt muziektherapie een veelbelovend behandelmodel (Rosner, Kruse & Hagl, 2010). De workshop die ontwikkelt is sluit aan bij de wensen van het individu, kan gemodificeerd worden en maakt gebruik van muziek, creatieve therapie en bewustwording.
Deze workshop zal bij voorkeur gegeven worden door tweetal professionals welke tevens ervaringsdeskundig zijn (Astrid de Koning en Corina Akkermans). De eerste stap zet het individu al door de feitelijke vragenlijst naar waarheid in te vullen, dit laat zien dat deze persoon er klaar voor is. Aan de hand van deze vragenlijst zal de persoon benaderd worden voor deelname aan de workshop.
Binnen de bijeenkomsten staat openheid, vertrouwen en veiligheid centraal. Een bijeenkomst heeft een duus van 2 uur en is opgedeeld in een duidelijk tijdspad, zodat er aandacht en ruimte is voor iedere individu en voor de groep als geheel. Iedere bijeenkomst heeft een ander thema en daarmee ook een ander doel. Doelen binnen deze bijeenkomsten zijn er om na te streven, maar de focus ligt op het proces binnen het individu. Thema’s die bijveerbeeld aan bod komen zijn: delen, voelen, bewustwording, anders vasthouden en denken aan jezelf.
Binnen deze thema’s/bijeenkomsten komen er verschillen de facetten van het rouwproces aanbod op een creatieve, open en heldere manier. Binnen de bijeenkomsten zal er gebruik worden gemaakt van muziek, tekenen, luisteren, schrijven en praten middels opdrachten, verhalen en ervaringen. Indien er na deze 8 bijeenkomsten behoefte is aan verdere behandeling kan dit tevens individueel plaatsvinden. Het overkoepelende doel van de workshop is het signaleren, erkennen en accepteren van gevoelens van rouw.
Ik ben van mening dat individuen ook vast kunnen blijven zitten wanneer deze een rouwreactie doormaakt. Dit kan gebeuren door het verminderen van sociale steun/onbegrip/maatschappij gedurende het rouwproces. Hierdoor kan het verstandig zijn om juist de cliënten die zelf hulp zoeken een luisterend oor en psycho-educatie te bieden in de vorm van deze workshop. Dit kan er voor zorgen dat de cliënt die normaal rouwt, niet een cliënt wordt die gecompliceerd gaat rouwen. Gecompliceerde rouw kan resulteren in sociale, emotionele, fysieke ongemakken in de toekomst. Daarom is het van belang op tijd een laagdrempelige interventie, deze workshop, in te zetten om toekomstige problematieken te voorkomen. Deze workshop kan gemodificeerd worden voor alle leeftijden en verschillende rouwsoorten en rouwreacties. Denk bijvoorbeeld aan verlies van baan, overlijden binnen intieme kring, scheidingen enz.
Ik ben van mening dat een persoon in rouw in staat is om te kiezen voor een rouwinterventie, maar wellicht overprikkeld raakt door het vele aanbod dat al dan niet werkt. Deze workshop kan deuren openen, welke anders wellicht dicht zouden blijven.